Onderzoek & bronnen

Het uitgangspunt van de macrodoelmatigheidsprocedure is dat de aanvrager moet aantonen dat er behoefte is aan de gevraagde opleiding en dat er ruimte voor is. De bewijslast ligt dus bij de aanvrager. Dat betekent dat de aanvrager vrij is in het verzamelen en selecteren van bronnen die de aanvraag onderbouwen. Daarbij is het van belang dat de aanvrager precies verwijst naar vindplaatsen in die bronnen. De CDHO beoordeelt de argumentatie van de aanvrager en analyseert de aangeleverde bronnen die de grondslag vormen van die argumentatie. Daarnaast kijkt de CDHO altijd naar ROA’s database AIS en naar zienswijzen van andere instellingen (als deze worden ingediend). De gegevens moeten relevant, specifiek, actueel (richtlijn: niet ouder dan 5 jaar) en verifieerbaar zijn en afkomstig zijn van een betrouwbare bron.
De CDHO heeft een richtlijn gemaakt voor het opstellen van een macrodoelmatigheidsdossier.

Ook bestaande opleidingen

Het Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap gaat in 2020 ook de macrodoelmatigheid van bestaande hbo- en wo-opleidingen beoordelen. De CDHO gaat deze analyse uitvoeren. Bestaande opleidingen die niet aan de criteria van macrodoelmatigheid voldoen, worden nader verdiepend geanalyseerd op basis van aanvullende (kwantitatieve) gegevens zoals instroom en diplomarendement. Tevens kan worden gekeken naar de maatschappelijke en wetenschappelijke behoefte en het oordeel van een panel (dat wordt samengesteld uit deskundigen o.a. afkomstig uit bekostigde en niet bekostigde opleiders) en aanvullende relevante gegevens.

Transparant aanbod

Het Ministerie van OCW wil in lijn met het advies van de Commissie Bekostiging Hoger Onderwijs en Onderzoek (2019) dat het onderwijsaanbod zo transparant mogelijk blijft zo staat in de Strategische agenda hoger onderwijs en onderzoek getiteld ‘Houdbaar voor de toekomst’. Dit is in het belang van de (aankomende) student, het werkveld maar ook voor de hogeschool zelf. Gezien het al ruime aanbod aan opleidingen, ligt vernieuwing binnen het bestaande opleidingsaanbod voor de hand.

Het starten van nieuw opleidingsaanbod kan zorgen voor een te groot of een te versnipperd opleidingsaanbod, met als gevolg dat er ondoelmatige opleidingen naast de nieuwe opleidingen blijven bestaan of dat er teveel overlap tussen opleidingen komt. Regelgeving moet voldoende ruimte bieden om onderwijsvernieuwing binnen het bestaande aanbod te realiseren, temeer omdat veranderingen snel gaan en instellingen daar snel en flexibel op moeten kunnen inspelen.

Vernieuwen

Bij de vernieuwing binnen het bestaande aanbod is, zowel vanuit het oogpunt van het werkveld als vanuit de studiekiezer, het behoud van een overzichtelijk en transparant onderwijsaanbod een belangrijk aandachtspunt. Om bestaande opleidingen te vernieuwen, hebben instellingen verschillende mogelijkheden:

• Aanpassing van het bestaande curriculum (denk aan de inhoud van vakken en onderwijsconcepten);

• Verbreding door het ontwerpen/aanbieden van tracks die passen bij de bestaande opleiding, waarbij studenten de ruimte hebben om binnen opleidingen aan de hand van tracks verschillende routes te kiezen;

• Samenwerking in gezamenlijke programma’s zoals door middel van joint programs.

Ook in het geval van vernieuwing van bestaande opleidingen blijft het van belang om de aansluiting op de arbeidsmarkt, de aantrekkelijkheid van de opleiding voor de student en het maatschappelijk-wetenschappelijke doel in kaart te brengen.